Kadınlar, Erkekler, Bedenler - Sempozyum Argümanı

Psikanaliz histerik kadınlar ve onların bedensel semptomları sayesinde ortaya çıkmıştı. Psikanaliz başlangıcından itibaren bedenle ilgilenir ve organizma ile beden arasında net bir ayrım yapar. Bir bebek doğduğu anda henüz bir bedene sahip değildir denebilir; o daha ziyade bir organizmaya sahiptir, biyolojik işlevlerle sınırlanmış bir yaşayan-varlıktır. Bu ilk düzeyde hakim olan biyolojik ihtiyaçlardır ve bebek ağlamak dışında ihtiyacını bakım verenlere duyurabilecek kapasiteye sahip değildir ve bu ağlama her zaman da ötekinin yorumuna açıktır.

Bebeğin bu süreçte kaotik olarak deneyimlediği hoşnutsuzluklar zamanla bedenin belli bölgelerinde lokalize olmaya başlar, yani diğer bir ifadeyle Öteki, dil aracılığıyla bu organizmaya müdahalede bulunur. Organizmanın bedene dönüşebilmesi ancak Öteki’nin ve dilin müdahalesiyle mümkün hale gelebilir. Bu yüzden Lacan'a göre beden doğal bir varlık değil dilin bir etkisidir. Öznenin tarihi/öyküsü bedenine kaydedilir ve öznenin bedensel semptomları bir tür konuşma biçimidir. Öznenin semptomları Öteki’ne yönelik bir mesaj taşır fakat bu okunması pek de kolay olmayan bir mesajdır ve söz konusu özne bir analistle karşılaşırsa bu mesajın okunabilme ihtimali ortaya çıkar.

Bedenle ilgili bir diğer önemli husus ise öznenin cinsiyet farkı içeren bir söylemle karşılaşmasıdır. Özne Öteki’nden gelen gösterenlerle kendi bedeni arasında bir yol bulmak durumundadır. ​ Hiçbir doğallık özneye kadın ya da erkek olduğu hakkında bir fikir veremez. Çocuk kendi biyolojik cinsiyetinin adını da o cinsiyete dair toplumsal normları da içinde bulunduğu söylem aracılığıyla öğrenir. Dolayısıyla dille ve dilin organize olmuş hali olan söylemle karşılaşan çocuğun kendi anatomisiyle nasıl ilişkileleneceği Öteki’nin dolayımıyla belirlenecektir fakat yine de nihai kararı özne verecektir. Bu da bizi organizmadan bedene giden yolda yer alan çok önemli bir kavşağa götürür: cinsiyet ve cinsel kimlik konusuna.

Eğer beden dilin bir etkisiyse bir öznenin analiste konuşuyor olmasının da elbette birtakım sonuçları olacaktır. İşte bu sempozyumda hem bedenin ve bedensel semptomların nasıl ortaya çıktığı sorusuna odaklanacak hem de analizin beden üzerindeki etkileri üzerine konuşacağız: Erkek bedenine veya kadın bedenine sahip olmak ne anlama gelir? Psikanaliz, anoreksiya, bulimia, psikosomatik fenomenler, hipokondri gibi bedensel semptomlar hakkında ne söyleyebilir? Psikanalizin beden ve bedensel semptomlar üzerindeki etkileri nelerdir? Ve daha fazlası…

Bu konuları ve daha fazlasını tartışmak için sizleri sempozyumumuza davet ediyoruz. Görüşmek dileğiyle!

Oğuzhan Nacak